Mentörlük kelimesinin sözlük anlamı: ”Yetenek ve tecrübeden faydalanılarak kurulan öğrenme ortaklığıdır.” Diğer bir tanım ise: “Bilge bir kişinin bilgeliğini başka bir kişinin kendi bilgeliğini geliştirmesi için o kişinin hizmetine sunması ile oluşan bir öğrenme modelidir.”
Mentör, belli bir alanda deneyim ve uzmanlık sahibi kişidir. Mentör kendisinden daha az deneyime sahip ve/veya daha genç bir kişiye ilgili alanda karşılaşacağı sorunların nasıl üstesinden gelebileceği konusunda tavsiyeler sunar. Mentör, mentörlük sunduğu kişiye (menti’ye) nasıl karar vereceği konusunda tavsiyeler sunar, mentinin vereceği kararlara karışmaz. Kararları menti kendisi verir. Mentör mentinin yolunu aydınlatan kişidir.
Mentör ile danışman arasındaki fark; danışmanlıkta amaç; belli bir işin yapılması olup mentörlükte ise amaç işin yapılması değil, kişinin işi kendi başına doğru biçimde yapma yeterliliğini kazanacak şekilde kendini geliştirmesidir. Danışman balığı tutar, mentör ise balık tutmayı öğretir.
Günümüzde zenginlik ve refaha erişmenin en etkili yolu inovasyon. Bu nedenle, inovasyon faaliyetleri işletmelerin hızlı ve sürdürülebilir büyümesi için en önemli gerekliliklerden biri haline geldi. Gelişmiş veya gelişmekte olan tüm dünya ülkeleri zenginlik ve refah düzeyini korumak ve/veya iyileştirmek için işletme ve kurumları inovasyon ve girişimcilik konusunda destekleyen yeni politikalar ve stratejiler uygulamaya koyuyor. İnovasyonun desteklenmesi konusundaki politikalar aşağıdaki iki gerçeğe dayandırılıyor:
Yukarıdaki gerekçelerden görüleceği gibi yenilikçi ve inovatif KOBİ’ler ekonomideki dinamizmin en temel unsurunu oluşturuyor.
İnovasyon; işletmelerin Ar-Ge sürecinden elde ettiği bilgileri kullanarak geliştirdikleri yeni ürün ve süreçleri iç ve dış pazarlarda ticarileştirerek ilave kazanç ve katma değer yaratmalarını, bu sayede rakiplerine üstünlük sağlamalarını mümkün kılan faaliyettir. Silikon Vadisinde büyüyen dünya çapında meşhur teknolojik girişimcilerin çoğunun başarısına mentörlerin önemli düzeyde katkı sağlandığı bilinmekte. Bu nedenle, ülkemizdeki Hızlandırma/Growth aşamasındaki yenilik ve teknoloji odaklı start-up'lara mentörlük hizmeti sunarak destek sağlayan mentörlük arayüzlerine/programlarına ciddi düzeyde ihtiyaç bulunmaktadır. TÜBİTAK bu amaçla BİGG+ Programını başlatarak, ülkemizdeki en az bir TÜBİTAK Ar-Ge projesini başarıyla tamamlamış yenilikçi KOBİ’lere mentörlük hizmeti sunmak üzere 21 BİGG+ Mentörlük Arayüzünü TEYDEB 1601 Programı kapsamında desteklemektedir.
KOBİMentör BİGG+; TÜBİTAK tarafından desteklenen, en az bir TÜBİTAK Ar-Ge projesini başarıyla tamamlamış KOBİ'lerin desteklenen Ar-Ge projesi kapsamında geliştirdikleri yenilikçi ürün ve teknolojilerini ticarileştirerek yurtiçi ve yurtdışı piyasalarda rekabet güçlerini geliştirmek, global girişimci olmalarını sağlamak, bu sayede işletmelerine ciro artışı, yeni pazarlar ve ihracat yeteneği kazandırmayı hedeflemektedir.
KOBİMentör BİGG+ programının genel amacı: Türkiye'deki yenilikçi KOBİ'lerin kurumsallaşma, yenilik ve girişimcilik kapasitelerinin geliştirilerek rekabetçilik yeteneklerinin artırılması, inovasyona dayalı hızlı ve sağlıklı büyümelerinin sağlanmasıdır. Program, bu hedefi ile hem ülkemizdeki girişimcilik ekosisteminin geliştirilmesine katkı sağlayacak hem de yenilikçi ve teknoloji odaklı KOBİ'lerin hızlı ve sürdürülebilir büyümesi ile ülke ekonomisine dinamizm kazandırarak ekonomide orta ve yüksek teknoloji odaklı üretim ve ihracat ile ek istihdamın artırılmasına katkı sağlayacaktır.
Programın özel amacı ise: ülkemizdeki en az bir TÜBİTAK Ar-Ge projesini başarıyla tamamlamış yenilikçi KOBİ’lere mentörlük ve danışmanlık desteği sağlayarak bu işletmelerin yenilikçilik ve rekabetçilik yeteneklerini geliştirmek, yenilikçi ürünlerini pazara sunarak yurtiçi ve yurtdışı rekabet güçlerini geliştirmektir. InnoPark, KOBİMentör BİGG+ Programı kapsamında 30 yenilikçi KOBİ’ye mentörlük hizmeti sunmayı hedeflemektedir.
Program kapsamında en az 30 yenilik ve teknoloji odaklı KOBİ'ye mentörlük hizmeti sunulacaktır. Programa kabul edilen mentiler, sunulacak mentörlük ile TÜBİTAK Ar-Ge ve yenilik desteklerinden faydalanarak geliştirdikleri yenilikçi ürünlerini pazara sunarak yurtiçi ve yurtdışı rekabet güçlerini artıracaklardır.
Mentörlük sürecinin programa katılan KOBİ'ler üzerinde iki boyutta etkisi olması beklenmektedir:
KOBİMentör BİGG+ Programı kapsamında hizmet sunacak mentörler TÜBİTAK’ın halihazırda mevcut olan Mentör Veri Tabanındaki mentörler arasından atanabileceği gibi KOBİMentör Programı mentörlerinden TÜBİTAK’ın öngördüğü yetkinlik ve yeterlilik şartlarını sağlayanlar da program kapsamında mentörlük hizmeti sunacaklardır.
• KOBİMentör 2018 yılından bu yana uygulanan ülkemizin en köklü ve başarılı mentörlük arayüzlerinden biridir.
• KOBİMentör bugüne kadar KOP, MEVKA, UNDP, ILO , TÜBİTAK gibi çok sayıda Mentörlük programını başlarıyla tamamlamış, 200’ün üstünde teknolojik start-up’a mentörlük hizmeti sunarak bu işletmeler önemli kazanımlar sağlamıştır,
• Bugüne kadar yürütülen KOBİMentör programlarında çok sayıda ürünün ulusal ve uluslararası pazarlara açılması, yeni ulusal ve global markalar yaratılması sağlanmıştır.
• KOBİMentör programının güçlü paydaşları, yetkin ve deneyimli mentör ve danışmanları, özgün mentörlük süreci şirketinizin yeni ufuklara taşınmasına önemli katkılar sağlayacaktır.
• InnoPark, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından açıklanan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Performans Endeksi sonuçlarına göre 2020 ve 2022 yıllarında 2 kez üst üste Türkiye’nin En “Başarılı Kuluçka Faaliyetinde Bulunan Teknoloji Geliştirme Bölgesi” ödülünün sahibi olmuştur.
KOBİMentör BİGG+ projesine katılarak ulusal ve uluslararası düzeyde tanınırlık sağlayın. İşinizi büyütün ve geliştirin.
InnoPark’ın görevlendireceği iş dünyasının başarılı kişileri arasından seçilen, ülke çapında tanınmış mentörlerle çalışarak işletmenizin iş verimliliğini ve etkinliğini artırın, iş süreçlerinizi iyileştirin, rekabetçilik ve inovasyon yeteneklerini geliştirin.
InnoPark’ın deneyimli eğitimcilerinden alacağınız değerli eğitimlerle personelinizin niteliklerini geliştirin. Başarılı bir ekibe sahip olmanın gereklerini yerine getirin.
InnoPark’ın akredite ettiği kuruluşlardan alacağınız ücretsiz veya çok düşük maliyetli danışmanlık, sertifikasyon, kalibrasyon, homologasyon vb. destek hizmetleri ile işletmenizin eksiklerini giderin, güçlü yönlerinizi ortaya çıkarın, zayıflıklarınızdan kurtulun. Ulusal ve uluslararası desteklerinden yararlanmanın gereğini yerine getirin.
Mentörlük hizmeti almak isteyen KOBİ’ler ile mentörlük yapmak isteyen uzmanlar başvurularını web sayfasındaki başvuru linkini tıklayarak yapacaklardır.
Programa kabul edilen KOBİ’ler ile içeriğinde detaylı gizlik şartları da bulunan Mentörlük Süreci Sözleşmesi imzalanacaktır. Programa başvuran mentör adaylarından mentörlük yeterlilik şartlarını karşıladığı belirlenenler TÜBİTAK Mentör Havuzuna dahil edilecek, bu mentörlerle çalışılması halinde yapılacak işin kapsamı, ödenecek ücret, hizmeti süresi ve hizmetin veriliş şekli, süreç takvimi, süreç için belirlenen başarı ölçütlerinin karşılanması, gizlilik vb. konuları içeren kapsamlı bir mentörlük sözleşmesi imzalanacaktır.
Programa başvuran KOBİ’lerin mevcut durumunu değerlendirmek, KOBİ'nin kurumsallaşma ve inovasyon yönünden zayıf ve güçlü yönlerini belirlemek üzere KOBİ’nin beyan ettiği gelişme ihtiyaçları göz önüne alınarak belirlenen üye sayısı ve niteliklerine sahip Tanılama Heyeti görevlendirilecektir. KOBİ, Mevcut durumu değerlendirilmek üzere Tanılama Heyeti tarafından ziyaret edilecektir. Ziyarette elde edilen bulgu ve sonuçlar Tanılama Raporu ile kayıt altına alınacaktır. Bu süreçte KOBİ’nin mevcut durumunu değerlendirmek üzere aşağıdaki araçlardan uygun olanlar kullanabilecektir:
• Dijital Dönüşüm Olgunluk Seviyesi Belirleme Aracı
• İnovasyon Olgunluk Düzeyi Belirleme Aracı
Mentör-KOBİ eşleştirmesi için mentör adayına KOBİ hakkında bilgi, KOBİ’ye mentör adayı hakkında bilgi gönderilecek her iki tarafın da onayı alınması halinde eşleştirme yapılacaktır. Mentör ataması mümkün ölçüde Tanılama Ziyareti yapan mentörler arasından atanacaktır. Mentörlük süreci başlatılmadan önce atanan mentör ve KOBİ yöneticilerinin mutabakatı ile KOBİ'ye özel "Mentörlük Süreci Yol Haritası" belirlenecektir.
Mentörlük süreci, KOBİ için belirlenen “Mentörlük Süreci Yol Haritası”nın belirlediği amaç ve kapsamda yürütülecektir. Mentörlük sürecinin süresi KOBİ’nin gelişme ihtiyacı ve TÜBİTAK’ın belirlediği mentörlük süresi hesaplama kriteri esas alınarak belirlenecektir.
Mentörlük sürecine kabul edilen KOBİ’lere mentörlük süreci boyunca ihtiyaç duyabilecekleri eğitim, danışmanlık, işbirliği, yatırımcı bulma, vb. hizmetler vb. KOBİ geliştirici hizmetleri alması konusunda InnoPark tarafından imkanlar ölçüsünde organizasyon desteği sağlanacaktır.
• InnoPark, menti KOBİ'lerin ihtiyaç duyduğu hizmetler için TÜBİTAK, KOSGEB, KOP, MEVKA vb. kuruluşların sağladığı desteklerinden yararlanma konusunda ücretsiz danışmanlık hizmeti sunacaktır.
• InnoPark, menti KOBİ'lerin ihtiyaç duyduğu hizmetler için TÜBİTAK, KOSGEB, KOP, MEVKA vb. kuruluşların sağladığı desteklerinden yararlanma konusunda ücretsiz danışmanlık hizmeti sunacaktır.
Proje kapsamında mentörlük hizmeti sunulacak KOBİ'ler aşağıdaki kriterler esas alınarak seçilecektir:
veya,
Programda mentör olarak görev yapmak için başvuran mentor adayları TÜBİTAK’a önerilecek, bunlar arasından TÜBİTAK’ın uygun görerek onayladıkları TÜBİTAK mentör havuzuna dahil edilecektir. TÜBİTAK mentor havuzunda kaydı olmayan kişilerden programda mentor olarak yararlanılması mümkün değildir.
Eşleştirme aşağıdaki kriterler göz önüne alınacaktır.
KOBİ’lerin önerilen yol haritası doğrultusunda kurumsal ve inovatif yeteneklerini geliştirmeleri için ihtiyaç duyduğu insan kaynağı niteliğine erişmelerini sağlamak üzere gerekli eğitimler verilecek, ihtiyaç duydukları danışmanlıksertifikasyon, homoşogasyon vb. hizmetleri almaları sağlanacaktır. Mentörlük hizmeti ücretsiz verilecek, mentörlük süreci sonrasında ihtiyaç duyulan eğitim, danışmanlık ve diğer hizmetler ise proje bütçesinin elverdiği ölçüde ücretsiz verilecektir. KOBİ’lerin ihtiyaç duyduğu hizmetler için TÜBİTAK, KOSGEB, KOP, MEVKA vb. kuruluşların sağladığı desteklerinden yararlanma konusunda ücretsiz danışmanlık hizmeti sunulacaktır.
Tanılama (Diagnostik) ziyaretlerinin çıktısı olan KOBİ Geliştirme Yol Haritasında yer alabilecek aşağıdaki hizmetler InnoPark veri tabanına alınmış olan akredite edilmiş kişi ve kuruluşlardan alınması sağlanacaktır.: